DR INŻ. ARCH. KRZYSZTOF WIELGUS

Dr inż. architekt, adiunkt w Katedrze Architektury Krajobrazu na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej,  ur. 3 sierpnia 1958 r. w Krakowie; rodzice Krystyna i Wiesław - pracownik naukowy z grona założycieli Politechniki Krakowskiej.  

            Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki, zatrudniony w niej jako pracownik naukowy i nauczyciel akademicki od czasu uzyskania dyplomu w  1985 r., doktorat - 1997; w latach 1990-2001 także pracownik Muzeum Lotnictwa Polskiego, od 2015 r. Członek Komitetu Kopca Kościuszki, od 2007 członek Komisji Architektury Militarnej Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS, od 2009 - Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, od 2019 - Fundacji im. Tadeusza Kościuszki.   Autor licznych studiów i publikacji, studiów, prac badawczych i koncepcyjno-projektowych, związanych z zespołami fortecznymi w Krakowie, Przemyślu, Zamościu, Tyńcu, Lanckoronie i twierdzy Pula nad Adriatykiem a także dla dawnych lotnisk, szybowisk i obszarów związanych z historycznymi funkcjami komunikacyjnym i przemysłowymi.
Dla wspomnianych twierdz a także dla lotniska Rakowice-Czyżyny oraz historycznych zespołów urbanistycznych Starego Miasta w Krakowie oraz Nowej Huty wykonał, w ramach gremiów badawczo-projektowych projektowych Zakładu i Instytutu Architektury Krajobrazu, kompleksowe dokumentacje analityczne w zakresie zagadnień historycznych, architektonicznych, militarnych i przyrodniczo-krajobrazowym, których celem było stworzenie koncepcji ochrony i konserwacji tych zabytków.  Zadanie to realizował z wykorzystaniem innowacyjnej metody prawno-organizacyjnej jaką są parki kulturowe i obszary chronionego krajobrazu warownego wprowadzane do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania oraz planów miejscowych. (Plan ochrony Parku Kulturowego Stare Miasto w Krakowie, pod kier. prof. dr hab. inż. arch. Zbigniewa Myczkowskiego - Nagroda Prezydenta Miasta Krakowa (2013). Prace te zaowocowały koncepcjami projektowymi a w rezultacie przyczyniły się do pozyskania środków Unii Europejskiej i realizacji m.in. zagospodarowania pierścienia fortecznego Twierdzy Zamość - obiektu na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, kilkudziesięciu dzieł obronnych Twierdzy Przemyśl, 4 obiektów fortecznych i lotniska Twierdzy Kraków a także wprowadzenia Kopca i Fortu "Kościuszko" (2017) oraz całej Twierdzy Przemyśl (2018) na Listę Pomników Historii RP. Pracując "pro bono" przyczynił się do ratowania i odnowy kolejnych 6 dzieł obronnych Twierdzy Kraków. Jest współautorem Karty Ochrony Fortyfikacji PKN ICOMOS (2020-21) oraz zaleceń Generalnego Konserwatora Zabytków dla służb konserwatorskich w zakresie zabytków fortyfikacji (2021). Jest orędownikiem, propagatorem i uczestnikiem współpracy z samorządami - Krakowa i Małopolski, Ziemi Przemyskiej, Zamościa i Torunia. Doświadczenia w dziedzinie rewaloryzacji fortyfikacji, realizowanych przez samorządy ze wsparciem środowisk naukowych zawarte zostały w monografii, wspólnego autorstwa
z Jadwigą Środulską-Wielgus i Anną Staniewską "Krajobraz warowny Polski. Próba syntezy", 2019.

             Wynikami wieloletniej współpracy z Muzeum Lotnictwa, a także z Austriackim Stowarzyszeniem Historyków Lotnictwa oraz amerykańską organizacją MIA-POW (zajmującą się ustalaniem losów zaginionych żołnierzy Sił Zbrojnych USA) jest, oprócz badań, studiów, projektów i realizacji, dotyczących krajobrazu i budowli lotniskowych, także opracowanie i realizacja metodyki konserwacji najstarszych i najcenniejszych, unikatowych zabytków lotniczych - historycznych samolotów pionierskich i maszyn z okresu I wojny światowej (współautorstwo ekspozycji w Muzeum Lotnictwa Polskiego, 2014) a także opracowanie metodyki badań archeologii technicznej, związanej z miejscami katastrof maszyn z okresu II wojny światowej (m.in. w 2006 - opracowanie dla Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa). Prace te posłużyły dla celów upamiętnienia nie tylko lotników polskich, lecz
i amerykańskich (miejsca pamięci w Ochotnicy Górnej, Jeleśni i Krakowie), brytyjskich, australijskich (w Krakowie-Podgórzu) i rosyjskich (Turbacz - Łopuszna). Jest aktualnie członkiem Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Wątek muzealnictwa technicznego i militarnego rozwinął także w obiekcie i na ekspozycji Muzeum Armii Krajowej, zlokalizowanym w dawnym zespole aprowizacyjnym Twierdzy Kraków oraz na polu bitwy na Wzgórzu Św. Krzyż w Bydlinie (Gmina Klucze) oraz na krakowskich fortach "Grębałów", "Sidzina", "Borek" i "Kleparz". Autor, współautor i kurator wystaw historycznych, m.in. "Twierdza Przemyśl" (Przemyśl, 1999), "Polskie Państwo Podziemne przeciwko niemieckiej broni V" (2006, Kraków, Dzierżoniów, Siedlce), "Białe Gwiazdy nad Polską" (2019-2021, Ochotnica, Kraków, Toruń).

            Pracuje też na rzecz ochrony i rewaloryzacji krajobrazów górskich. Jest współautorem koncepcji Szlaku Kultury Wołoskiej w Karpatach (wraz z J. Środulską-Wielgus, Z. Błachutem, P. Kohutem, J. Michałkiem, J. Buczkiem, I. i J. Królczykami i innymi (w ramach Programu Leader+ 2007), przyczynił się do realizacji odcinka pilotażowego w Ochotnicy Grn. w r. 2015 oraz realizacji Szlaku w ramach projektu Interreg Polska-Słowacja w r. 2018. Jest członkiem  Związku Podhalan, posiada honorowe obywatelstwo gorczańskiej Gminy Ochotnica Dolna. Jest członkiem Rady Naukowej Gorczańskiego Parku Narodowego.

            Od r. 1995 r. - 1998 i później - prezes zarządu krakowskiego oddziału Towarzystwa Przyjaciół Fortyfikacji i członek zarządu głównego tegoż towarzystwa, członek  sekcji Architektury Krajobrazu i "Architectura Militaris" Komisji Architektury i Urbanistyki PAN o/ Kraków, członek kolegium redakcyjnego czasopisma „Forteca” i wydawnictwa „Atlas Twierdzy Kraków”. Laureat nagród przyznanych przez Generalnego Konserwatora Zabytków i Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków za: „Projekt  Lotniczego Parku Kulturowego” (2002),  „Projekt adaptacji Bastionu III- Fortu Kleparz w Krakowie” (2003; oba projekty wraz z żoną, dr hab. Jadwigą Środulską-Wielgus i zespołem) oraz za koncepcję ”Lotniczego  Szlaku Kulturowego” (2008). Odznaczony  Brązowym (1996), Srebrnym (2003) i Złotym Krzyżem Zasługi (2010), Medalem Srebrnym za Długoletnią Służbę (2011), Odznaką Honorową "Zasłużony dla Kultury Polskiej" (2018), Medalem Złotym Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (2013); Srebrną Odznaką Honorową "Krzyż Małopolski", (2018); medalem „Cracovia Merenti” (2019) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2021).

PUBLIKACJE

Ważniejsze publikacje związane z dziedzictwem inżynierii w krajobrazie

Publikacje o charakterze monograficznym:

  1. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, M. Holewiński, Ewidencja konserwatorska dzieł obronnych Twierdzy Kraków. O potrzebie rewaloryzacji nowożytnych obiektów fortyfikacji, [w:] "Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie", t.XIX/1985, , Kraków 1985, s.259-268;
  2. K. Wielgus, Z. Śnieżek, Metoda zintegrowanego zapisu stanu, wartości i wytycznych dotyczących krajobrazu warownego Twierdzy Przemyśl, zastosowana w ramach krajowego programu "Ochrona i konserwacja architektury obronnej", [w:] "Fortyfikacja", t.10, cz.1, Kraków, 1999.
  3. K. Wielgus, W. Rymsza-Mazur, Rejestracja krajobrazów inżynieryjnych, , [w:] "Sztuka ochrony i kształtowania środowiska, twórczość-nauka-dydaktyka", Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu, Kraków, 2007, s. 106-109.
  4. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, J. Piekło, W. Rymsza-Mazur, Kierunki  rewitalizacji zabytków fortyfikacji nowożytnej w teorii oraz praktyce projektowej i realizacyjnej. Konferencja TPF oraz Sekcji Architektury Obronnej Polskiego Komitetu ICOMOS, Giżycko, 2008.
  5. O przyszłość Twierdzy Kraków. Program ochrony zespołu historyczno-krajobrazowego. Atlas Twierdzy Kraków. Tom. V, Seria II. Wyd. Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa, Oddział Ochrony Zabytków, Kraków 2010 r., edycja 2012. REDAKCJA TOMU: mgr Halina Rojkowska, Oddział Ochrony Zabytków Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa, dr inż. arch. Krzysztof Wielgus, Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Instytut Architektury Krajobrazu, Zakład Krajobrazu Otwartego i Budowli Inżynierskich,  mgr inż. arch. kraj. Karol Chajdys, Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Instytut Architektury Krajobrazu, Zakład Krajobrazu Otwartego i Budowli Inżynierskich.
  6. K. Wielgus, Fortress Krakow as a conservation problem  [w:] "Renovation and Monuments" 2017, strony: 56-63, nr specjalny, opracowany na Kongres UNESCO, Kraków 2017.
  7. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, A. Staniewska, An outline of the restoration of fortifications in Poland – a review with regard to eras and fortification systems, [w:] "Models of Valorisation of Cultural Heritage in Sustainable Tourism", red. N. Urošević, K. Afrić Rakitovac, Pula, 2017.
  8. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, A. Staniewska, Krajobraz warowny Polski. Próba syntezy, Kraków 2019.

Inne publikacje:

            1. K. Wielgus , J. Środulska-Wielgus, M. Mikulski, D. Pstuś, Obronność Krakowa XIX i XX wieku             jako       elementów rozwoju miasta [w:] Nowe studia nad rozwojem przestrzennym Krakowa.             Towarzystwo     Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków, 2007 r.

2. Z. Myczkowski, K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, W. Rymsza-Mazur, K. Chajdys, Rejestracja krajobrazów warownych jako podstawa rewitalizacji dawnych twierdz. [w:] „Wiadomości konserwatorskie”, Nr 23/2008, s 36-57.

3. Zarys strategii oraz założenia programu ochrony i rewitalizacji Twierdzy Kraków na lata 2005  -2015.  Autorzy: W. Brzoskwinia, J. Leśniewicz – Kosturski, mgr M. J. Mikulski, dr inż. arch. J. Środulska - Wielgus, dr inż. arch. K. Wielgus, mszpis, archiwum Fundacji „Janus”.

4. Z. Myczkowski,  K. Wielgus,  Krajobrazy zaniechane.s.179-181. Międzynarodowy Kongres polskich architektów krajobrazu, Sztuka ochrony i kształtowania środowiska twórczość-nauka-dydaktyka , Kraków 20-22 września 2007.

5. J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus,  J. Radzik, Twierdza Zamość. Fortyfikacje Zieleń Ekspozycja – jako osnowa udostępnienia turystycznego i potencjalnego parku kulturowego [w:] materiałach Drugiej Konferencji „Zarządzanie zielenią miejską na przykładzie miast historycznych”, Kraków, maj 2009; Środulska-Wielgus J., Kształtowania krajobrazu poprzez udostępnienie

6. J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus., Kształtowanie krajobrazu poprzez udostępnianie turystyczne na przykładzie Twierdzy Zamość [w:] Studia Krajobrazowe a ginące krajobrazy, Praca zbiorowa, Zakład Geografii Regionalnej i Turystyki, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2010, s. 317-328.

Artykuły

  1. A. Kubska, P. Leonowicz, K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, Fortyfikacje austriackie na Podhalu. Ślady, interpretacja i kierunki zagospodarowania. Rozdział w: „Małopolska i Podhale w latach Wielkiej Wojny 1914-1918”. Prace Komisji Historii Wojskowości Tom IV/2, Polskie Towarzystwo Historyczne, Oddział Nowy Targ, 2009, s. 7-51.
  2. Z. Myczkowski, K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, W. Rymsza-Mazur, K. Chajdys, Rejestracja krajobrazów warownych jako podstawa rewitalizacji dawnych twierdz [w:] Wiadomości Konserwatorskie, Wrocław 2008 s. 36-55.
  3. Z. Myczkowski, K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, W. Rymsza-Mazur, K. Chajdys, Strategic landscape registration as a basis for revitalization of ancient fortresses, Pro-active Conference, Forte-Culture, Słubice 3-4 czerwca 2008 r.
  4. Skrzyńska, K. Wielgus, W. Brzoskwinia, Program planu ochrony zespoły historyczno-krajobrazowego Twierdzy Kraków [w:] Nauka Przyroda Technologie 2009, tom 3, zeszyt 1, poster,
  5. J. Środulska-Wielgus, Krzysztof Wielgus, Emil Gołogórski - Der polnische Schopfer osterreichischer Panzerforts der Festung Krakau, [w:] Schriftenreihe Festungsforschung, Band 9, Festungsbau in 19 Jahrhundert, Wesel 1990.
  6. J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus,  J. Radzik, Twierdza Zamość. Fortyfikacje Zieleń Ekspozycja – jako osnowa udostępnienia turystycznego i potencjalnego parku kulturowego [w:] materiałach Drugiej Konferencji „Zarządzanie zielenią miejską na przykładzie miast historycznych”, Kraków, maj 2009; Środulska-Wielgus J., Kształtowania krajobrazu poprzez udostępnienie turystyczne na przykładzie Twierdzy Zamość [w:]  XII Forum Architektury Krajobrazu Panel 3 II,
  7. J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus, W. Rymsza-Mazur, K. Chajdys, Rejestracja przemian na przykładzie austro-węgierskich twierdz pierścieniowych [w:] Międzyuczelniana konferencja naukowa naukowa, „Krajobrazy Europy – gospodarka planowa czy generowanie chaosu?” Wrocław, 17-19.09.2009.
  8. Środulska-Wielgus J., Wielgus K., Idzikowski, Zespół parków kulturowych Twierdzy Przemyśl, [w:] Zespół XIX-wiecznych fortyfikacji Twierdzy Warszawa, Warszawa 2009 r., s. 83-89,
  9. Środulska-Wielgus J., Wielgus K., Zespół parków kulturowych Twierdzy Kraków, [w:] Zespół XIX-wiecznych fortyfikacji Twierdzy Warszawa, Warszawa 2009 r., s. 93-99.
  10. J. Środulska-Wielgus, Szlaki turystyki kulturowej jako sposób ochrony i udostępniania krajobrazu – Forum architektury krajobrazu, Poznań 2008. s 93.
  11. J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus,  Terra Incognita Fortficata [w:] „Terra Incognita” w turystyce. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania, Wrocław 2009 s. 61-82.
  12. J. Środulska-Wielgus, Znaczenie szlaków turystyki kulturowej w promocji krajobrazu inżynieryjnego, Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Dziedzictwo kulturowe a turystyka”, Kłodzko 18.06.2008,
  13. J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus,  Pamięć krajobrazu czy pamięć w krajobrazie,  Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Autokreacja poprzez turystykę” , Kłodzko,  2010 r.
  14. K. Wielgus, Studium ochrony Twierdzy Przemyśl [w:] Fortyfikacja, tom VI Ochrona i konserwacja architektury obronnej , Warszawa 1999, s.41-61.
  15. K. Wielgus, Ochrona i kształtowanie dzieł inżynierii w krajobrazie – zarys problematyki [w:] Architektura krajobrazu  a planowanie przestrzenne pod red. K. Pawłowskiej s. 297-315, Kraków 2001.
  16. K. Wielgus, Problemy rejestracji zieleni fortecznej na przykładzie twierdz Przemyśl i Kraków, [w:] „Zamki, miasta warowne, ogrody”, Kraków, 2002 r.
  17. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, Zarys zasad rejestracji zintegrowanej postaci, wartości i przemian krajobrazów inżynieryjnych. Z doświadczeń dydaktycznych i projektowych, dotyczących wyrobisk poeksploatacyjnych w górnictwie skalnym, [w:] Kształtowanie krajobrazu terenów poeksploatacyjnych w górnictwie, Kraków 2003 r., s. 112-118.
  18. K. Wielgus, W. Rymsza-Mazur,  Rejestracja krajobrazów inżynieryjnych, [w:] Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu, Sztuka ochrony i kształtowania środowiska, twórczość-nauka-dydaktyka , Kraków 20-22 września 2007 r., s. 106-109.
  19. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, Problematyka ochrony dziedzictwa inżynieryjnego w kształceniu architektów krajobrazu na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej [w:] „Technika w dziejach cywilizacji – z myślą o przyszłości”, VII Międzynarodowy Warsztat Archeologii Przemysłowej Sowiogórskie Muzeum Techniki FOMT, Dzierżoniów-Świdnica 20-22.05.2009, Politechnika Wrocławska tom szósty Wrocław 2010 ss. 237-254,
  20. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, J. Piekło, W. Rymsza-Mazur, Kierunki  rewitalizacji zabytków fortyfikacji nowożytnej w teorii oraz praktyce projektowej i realizacyjnej. Konferencja TPF oraz Sekcji Architektury Obronnej Polskiego Komitetu ICOMOS, Giżycko, kwiecień 2008,

Ważniejsze publikacje o charakterze monograficznycj,  związane z dziedzictwem lotniczym:                                    

  1. K. Wielgus, Rakowice, lotnisko twierdzy, „Atlas Twierdzy Kraków”, T. V, Kraków, 1996.
  2. K. Wielgus, W. Brzoskwinia, J, Środulska-Wielgus, J. Adamczyk, W. Klimek, L. Piekarz, M. Chodurek, Z galicyjskich pól wzlotów. Początki poczty lotniczej; lotnicze tradycje i zabytki w krajobrazie Polski Południowej,  Tarnobrzeg – Kraków, 1999 r.
  3. Wielgus K., Rakowice-Czyżyny – lotnisko Krakowa. Od Ogrodu dla lotników do Lotniczego Parku Kulturowego. Acta Aeronautica, tom II, wyd. Muzeum Lotnictwa  w Krakowie  Kraków, 2002, s.135.
  4. Krzysztof Wielgus, Szymon Wielgus, Grzegorz Wielgus, Andrzej Zaręba, Ewa Powroźnik, Sopwith F.1 Camel. Aeroplan z innego świata. Z cyklu „Acta Aeronautica”, Muzeum Lotnictwa Polskiego, 2010 r. Publikacja sfinansowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Dziedzictwo kulturowe”, priorytet 2 „Rozwój instytucji muzealnych”, jako część zadania „Legendarny Sopwith F.1 Camel – najcenniejszy zabytek Wielkiej Wojny w zbiorach Polskich” , str. 163, il. 194.
  5. Dr inż. arch. Krzysztof Wielgus: Powrót legendy - rewaloryzacja zabytkowego samolotu Sopwith F.1 Camel w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. W ramach Dolnośląskiej Akademii Lotniczej, publikacja internetowa, protokół dostępu: WWW.akademialotnicza.com/images/prace/Wielgus%20-%20Powrot%20legendy.pdf  s. 56, 39.
  6. K. Wielgus, R. Panek, Lotnicze dziedzictwo w krajobrazie Polski [w:] „Lotnictwo stulecie przemiany”, Wrocław 2003 r.
  7. Krzysztof Wielgus, współpraca Robert Panek: Lotnicze dziedzictwo w krajobrazie Polski. W ramach Dolnośląskiej Akademii Lotniczej, publikacja internetowa, protokół dostępu: WWW.akademialotnicza.com/images/prace/Wielgus%20-%20Szlak%20historii.pdf, s. 32, il. 8.
  8. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, Lotniczy park kulturowy cz.1 lipiec/sierpień, s.44-46 , [w:] „Zieleń miejska”, nr 7-8 lipiec/sierpień 2008.

 

Prace własne i prace zespołowe opublikowane w czasopismach lub wydawnictwach zbiorowych o zasięgu międzynarodowym

1. Krzysztof W., Bramy czasu awiacji, „Archivolta. Architektura. Wnętrza, Materiały, Technologie”; kwartalnik, Nr 4(52)2011, s.40-49.

2. K. Wielgus, Galicyjskie stacje lotnicze, [w:] „Fortyfikacja”, T. II, Warszawa-Kraków, 1995.

3. K. Wielgus, K. Radwan, Realizacja Lotniczego Parku Kulturowego na terenie dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny w Krakowie [w:] Biuletyn Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie, zeszyt II, Kraków 2002, s. 13-19.,

4. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, Lotniczy park kulturowy cz.1 lipiec/sierpień, s.44-46 , [w:] „Zieleń miejska”, nr 7-8 lipiec/sierpień 2008, s. 44-46,

5. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, Lotniczy park kulturowy cz.2, wrzesień 2008, [w:] „Zieleń miejska”, nr 9, wrzesień 2008 s. 34 -38,

6. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus – Lotniczy Park Kulturowy – w pół drogi (rozdział do książki Cracovia Urbs Europea) s.10., 12 ilustr.

7. Redakcja tomów z cyklu „Lotnicze dziedzictwo 2003, R. Panek i K. Wielgus: Brzesko - Okocim, lotnicza baza Najjaśniejszego Pana 1914-1915, 2000 r.; Lotnicze ślady Wielkiej Wojny, 2003 r.; A. Olejko, Tropami Zestrzelonych, 2001;  Liberator w Gorcach, z cyklu Lotnicze Dziedzictwo 2003, tom 4, 2001;  M. Mucha, S. Serwatka, P. Kassak, Z ziemi włoskiej do Polski…, 2004; A. Zaręba, Orły Habsburgów, 2004 r. 

8. J. Środulska-Wielgus K. Wielgus, Szlak Historii Lotnictwa, rozdział [w:] Środkowoeuropejskie Dziedzictwo Lotnicze, wyd. Muzeum Lotnictwa Polskiego, „Acta Aeronautica” tom V, wyd. Muzeum Lotnictwa  w Krakowie,  Kraków, 2005/6

9. Śladami historii lotnictwa w Małopolsce, „Acta Aeronautica”, tom VI,  wyd. Muzeum Lotnictwa  w Krakowie,  Kraków, 2006 r.

10. J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus, Krajobrazy „przemysłu czasu wolnego”;  Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu, Sztuka ochrony i kształtowania środowiska twórczość-nauka-dydaktyka , Kraków 20-22 września 2007.     

11. Wielgus K., Długosz H.(współpraca), Metodologia badań w archeologii lotniczej oraz kierunki wykorzystania znalezisk [w:] Lotnicza historia, archeologia i tradycja miejsca. Materiały międzynarodowej konferencji naukowej, Nowy Targ 13-15 września 2002, s 199-234. Ponadto koncepcja konferencji i redakcja tomu (ss.319) wspólnie z R. Kowalskim.                                                                                                                                                                       

12. J. Środulska-Wielgus K. Wielgus, Szlak Historii Lotnictwa, rozdział [w:] Środkowoeuropejskie Dziedzictwo Lotnicze, wyd. Muzeum Lotnictwa Polskiego, „Acta Aeronautica” t. V, Kraków, 2005/6.

13. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, Lotniczy park kulturowy cz.1 lipiec/sierpień, s.44-46 , [w:] „Zieleń miejska”, nr 7-8 lipiec/sierpień 2008.

Prace własne i prace zespołowe opublikowane w czasopismach lub wydawnictwach zbiorowych o zasięgu lokalnym

1.  Wielgus K., Brzesko Okocim – lotnicza baza Najjaśniejszego Pana t.I serii : Lotnicze dziedzictwo 2003, koncepcja serii i tomu , redakcja tomu wraz z R.Pankiem, (ss.96),  autorstwo rozdziałów s. 5-7, i s. 43-71, 2 plansze autorskie, Kraków – Dębica 2000

2. Wielgus K., Lotnicze ślady Wielkiej Wojny w krajobrazie Polski , t.II serii : Lotnicze dziedzictwo 2003, koncepcja serii i tomu , redakcja tomu wraz z R.Pankiem, (ss.128),  autorstwo rozdziałów, s. 5-7, 63-128, współautorstwo (z D. Karnasem) rozdz. s.43-49, plansze autorskie 1, oraz 7 wspólnie z J. Środulską-Wielgus; Kraków – Dębica 2002.

3. Wielgus K., Liberator w Gorcach  t. IV serii : Lotnicze dziedzictwo 2003,  koncepcja serii i tomu, redakcja tomu wraz z R.Pankiem, (ss. 144),  autorstwo rozdziałów: s. 9-23, 78-86 oraz współautorstwo rozdziałów:  ss.43-71 (z S. Serwatką i R. Muchą); ss. 85-97, 97-101, 133-141 (z J. Środulską-Wielgus); 101-107 (z K. Radwanem); 67-69 (z T. Dejewskim; tłumaczenie i opracowanie tekstu ang.), 8 plansz autorskich; Kraków – Dębica 2001.

4. Z ziemi włoskiej do polskiej,  aut. Serwatka S., Mucha M., Kassak P., (Słowacja) t.V serii : Lotnicze dziedzictwo 2003,  koncepcja serii i tomu, redakcja tomu , korekta , wstęp wraz z R. Pankiem. Kraków – Dębica 2003.

7. Wielgus K., ***(Wprowadzenie), s.11-20 oraz współautorstwo z Mroczkowskim K., 6 podrozdziałów , ss.23 [w:] ... Swego nie znacie – magazyny historii. 40 lat Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie... Acta Aeronautica, tom IV, wyd. Muzeum Lotnictwa  w Krakowie  Kraków 2002, ss. 108.

8.  Wielgus K., Radwan K., Realizacja Lotniczego Parku Kulturowego na terenie dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny w Krakowie [w:] Biuletyn Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie, zeszyt II, Kraków 2002, s. 13-19.

9. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, Lotniczy park kulturowy cz.1 lipiec/sierpień, s.44-46 , [w:] „Zieleń miejska”, nr 7-8 lipiec/sierpień 2008, s. 44-46.

10. K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus, Lotniczy park kulturowy cz.2, wrzesień 2008, [w:] „Zieleń miejska”, nr 9, wrzesień 2008 s. 34 -38.

11.K. Wielgus, J. Środulska-Wielgus – Lotniczy Park Kulturowy – w pół drogi (rozdział do książki Cracovia Urbs Europea) s.10., 12 ilustr. , Kraków, 2011 r.

PROJEKTY

Ważniejsze projekty, związane z architekturą krajobrazu  i dziełami inżynierii w krajobrazie

  1. Studium architektoniczne i historyczne dzieł obronnych Twierdzy Kraków. Wykonano na Politechnice Krakowskiej, w Instytucie Architektury Krajobrazu, w Zakładzie Krajobrazu Otwartego i Budowli Inżynierskich. Kierownictwo i koordynacja prac - doc. dr  hab. arch. M. Łuczyńska-Bruzda. Konsultacja naukowa metodyczna - prof. zw. dr hab. arch. J. Bogdanowski. Autorzy: J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus, W. Kozub, U. Forczek-Brataniec; opracowanie komputerowe – Z. Śnieżek;  w szczególności: Informacja o metodzie zapisu danych w “Karcie krajobrazu warownego Twierdzy Kraków”. Wykonano na zlecenie:Urzędu Miasta Krakowa, Biura Strategii i Rozwoju oraz Miejskiego Konserwatora Zabytków, Kraków 1995-96 r. Mszpis w archiwum Miejskiego Konserwatora Zabytków
  2. Studium i plan ochrony Twierdzy Przemyśl.  Opracowanie wykonane w latach 1996-99 przez Oddział Krakowski Towarzystwa Przyjaciół Fortyfikacji. Kierownictwo naukowe: prof. zw. dr hab. inż. arch. J. Bogdanowski, kierownictwo i koordynacja prac: dr inż. arch. K. Wielgus. Autorzy: S. Bartoszewska, P. Białoskórski, W. Brzoskwinia, P. Bujas, M. Bizdra, P. Ginter, T. Idzikowski, P. Leonowicz, M. Litkowska, K. Łukaszewska, M. Meilinger, M. Radomska, M. Rataj, W. Rymsza-Mazur, M. Szromik, Z. Śnieżek, J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus, J. Zawiejska.
  3. Projekt zagospodarowania trasy turystyki kulturowej „Północna Rokada”, w ramach projektu: ZAGOSPODAROWANIE ZESPOŁU ZABYTKOWEGO TWIERDZY PRZEMYŚL W CELU UDOSTĘPNIENIA DLA TURYSTYKI KULTUROWEJ” , etap I, oznaczony Nr 37 wg listy projektów, opublikowanych w WDU, wg indykatywnego wykazu indywidualnych projektów kluczowych dla województwa podkarpackiego na lata 2007-2013 r., kierownictwo naukowe dr hab. inż. arch. Z. Myczkowski, prof. PK;  dr inż. arch. J. Środulska-Wielgus, dr inż. arch. K. Wielgus (koordynacja prac), mgr inż. arch. J. Piekło, mgr inż. arch. W. Rymsza-Mazur, mgr inż. arch. krajobr. M. Chrząszczyk, mgr inż. arch. krajobr. A. Fecko, mgr inż. ogr. S. Kawiorski, mgr P. Osmenda; stud. K. Fecko, E. Furlepa, K. Jakubowski, K. Martyna, J. Sulikowska, A. Skoczylas, O. Zapolska; Politechnika Krakowska, 2008 r.
  4. Studium krajobrazu warownego grupy fortowej „Barbariga” Twierdzy Pola/Pula (Chorwacja) Opracowanie wykonane w ramach Letniej Szkoły Architektury, zorganizowanej w roku 2003 przez Ministerstwo Kultury Republiki Chorwackiej, pod auspicjami ICOMOS. Rejestrację Grupy „Barbariga” wykonali studenci: Z. Dubovečak (Uniwersytet w Zagrzebiu), K. Adamowska,  J. Leonowicz, P. Leonowicz, K. Matyjaszek, Ł. Kielar, pod kierunkiem mgr inż. arch. Piotra Bujasa (Politechnika Krakowska).
  5. Studium kształtowania terenów fortecznych ze szczególnym uwzględnieniem zieleni Twierdzy Zamość, kierownictwo naukowe: dr hab. inż. arch Z. Myczkowski, prof. PK, mgr inż. arch. J. Janczykowski, dr inż. arch. J. Środulska-Wielgus, dr inż. arch. K. Wielgus (koordynacja prac), dr inż. arch. U. Forczek-Brataniec, mgr inż. arch. W. Rymsza-Mazur, mgr inż. ogr. Szymon Kawiorski, stud. Dariusz Kiciński, Politechnika Krakowska, 2006 r.
  6. Koncepcja architektoniczno-krajobrazowa zagospodarowania terenów pofortyfikacyjnych frontu południowego Twierdzy Zamość, kierownictwo naukowe: dr hab. inż. arch. Z. Myczkowski, prof. PK, mgr inż. arch. J. Janczykowski, dr inż. arch. J. Środulska-Wielgus, dr inż. arch. K. Wielgus (koordynacja prac), dr inż. arch. U. Forczek-Brataniec, mgr inż. arch. W. Rymsza-Mazur, mgr inż. ogr. S. Kawiorski, stud. Dariusz Kiciński, Politechnika Krakowska, 2007 r.
  7. Koncepcja zagospodarowania i udostępnienia turystycznego Twierdzy Zamość, kierownictwo naukowe: dr hab. inż. arch Z. Myczkowski, prof. PK;  mgr inż. arch. J. Janczykowski, dr inż. arch. J. Środulska-Wielgus, dr inż. arch. K. Wielgus (koordynacja prac), dr inż. arch. U. Foczek-Brataniec, mgr inż. arch. J. Piekło, mgr inż. arch. W. Rymsza-Mazur, mgr inż. arch. krajobr. M. Chrząszczyk, mgr inż. arch. krajobr. Anna Fecko,  mgr inż. arch. krajobr Anna Kruszec, mgr inż. ogr. S. Kawiorski, mgr P. Osmęda; stud. K. Fecko, E. Furlepa, K. Jakubowski, J. Kocieniewski, K. Martyna, J. Sulikowska, A. Skoczylas, O. Zapolska; Politechnika Krakowska, 2008 r.
  8. Opracowanie treści merytorycznych, form i systemów prezentacyjnych, dotyczących trasy turystycznej w ramach projektu: Zamość Miasto UNESCO, pomnik historii RP, produktem turystycznym polskiej gospodarki. Program operacyjny: innowacyjna gospodarka w ramach działania 6.4 „Inwestycje w projekty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym , kierownictwo naukowe: dr hab. inż. arch Z. Myczkowski, prof. PK;  mgr inż. arch. J. Janczykowski, dr inż. arch. J. Środulska-Wielgus, dr inż. arch. K. Wielgus (koordynacja prac), mgr inż. arch. krajobr. K. Chajdys, mgr inż. arch. krajobr. K. Latusek,  mgr inż. arch. krajobr. K. Jakubowski, mgr inż. arch. krajobr. J. Kulig, mgr inż. arch. krajobr. O. Zapolska, Politechnika Krakowska, 2010-2012/14 r.
  9. Program planu ochrony zespołu parków kulturowych Twierdzy Przemyśl. Wykonano na zlecenie Związku Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl w roku 2008, na Politechnice Krakowskiej. Kierownictwo naukowe: dr hab. inż. arch. Zbigniew Myczkowski, prof. PK, kierownictwo i koordynacja prac: dr inż. arch. Krzysztof Wielgus, autorzy: mgr inż. arch. Karol Chajdys, mgr inż. Tomasz Idzikowski, mgr Marcin Mikulski, mgr inż. arch. Wojciech Rymsza-Mazur, dr inż. arch. Jadwiga Środulska-Wielgus, mgr inż. arch. Marcin Tatar, dr arch. Tatiana Tokarczuk, dr inż. arch. Krzysztof Wielgus.  
  10. Program planu ochrony zespołu historyczno – krajobrazowego Twierdzy Kraków, wykonany na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki, w Instytucie Architektury Krajobrazu, w Zakład Krajobrazu Otwartego i Budowli Inżynierskich, na zlecenie Urzędu Miasta Krakowa,  Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Oddziału Ochrony Zabytków. Kierownictwo naukowe –  dr hab. inż. arch. Z. Myczkowski, prof. PK. Zespół autorski: Z. Myczkowski, J. Środulska – Wielgus, A. Staniewska, K. Wielgus (koordynacja prac), A. Bąk, W. Brzoskwinia, K. Chajdys, T.  Górski,  K. Jakubowska, K. Jakubowski, Ł. Kielar, J. Kocieniewski, P. Leonowicz, A. Maj, M. J. Mikulski, E. Pasula, J. Piekło, D. Pstuś, H. Rojkowska, W. Rymsza-Mazur,  M. Szkoła; Kraków, 2008-2010 r.

oraz:

               Współautorstwo planów ochrony parków kulturowych: Starego Miasta w Krakowie (pod  kierunkiem Z. Myczkowskiego, z zespołem, 2011/13 – Nagroda Miasta Krakowa w dziedzinie Nauki i Techniki 2013), Parku Kulturowego Nowa Huta w Krakowie (pod kierunkiem Z.    Myczkowskiego, z R. Marcinkiem, A Siwkiem, U. Forczek- Brataniec i zespołem 2015-16)

Ważniejsze projekty związane z dziedzictwem lotniczym

  1. Lotniczy park kulturowy Kraków – lotnisko Rakowice-Czyżyny – od stadium koncepcji (1992) do stadium aktualizacji koncepcji programowo - przestrzennej i krajobrazowej (2007); współautorstwo z  J. Wielgus,  i innymi. Praca zespołowa. Koordynacja „Lotniczy Park Kulturowy na terenie zachodniej części dawnego lotniska Rakowice - Czyżyny w Krakowie. Koncepcja architektoniczno naukowe: prof. em. dr hab. inż. arch. Maria Łuczyńska – Bruzda, dr hab. inż. arch. Zbigniew Myczkowski, profesor PK, kierownictwo i koordynacja prac: dr inż. arch. Krzysztof Wielgus, autorzy: mgr inż. arch. Joanna Piekło, mgr inż. arch. Jadwiga Środulska–Wielgus, dr inż. arch. Krzysztof Wielgus, mgr inż. arch. Wojciech Rymsza-Mazur, mgr inż. Zdzisław Pauli, mgr inż. Wojciech Lisek, mgr inż. Marta Żakowska. Współpraca mgr inż. ogr. Marcin Gajda, mgr inż. ogr. Szymon Kawiorski; Kraków 2007 r., 
  2. Prof. dr hab. inż. arch. Maria Łuczyńska-Bruzda, dr hab. inż. arch. Zbigniew Myczkowski, prof. PK; Zakład Krajobrazu Otwartego i budowli inżynierskich Instytut Architektury Krajobrazu PK;  konsultacja – dr hab. inż. arch. Maciej Złowodzki, kierownik Zakładu Projektowania Architektury Przemysłowej Instytutu Projektowania Architektonicznego PK prof. PK, dr inż. arch. Krzysztof Wielgus (główne założenia i koordynacja prac), dr inż. arch. Jadwiga Środulska-Wielgus, mgr inż. arch. Joanna Piekło, mgr inż. arch. Wojciech Rymsza-Mazur, mgr inż. arch. krajobr. Karol Chajdys, mgr inż. ogrodn. Szymon Kawiorski, mgr inż. ogrodn. Adam Kulczycki (szata roślinna), mgr inż. Robert Kocwa (konstrukcje), mgr inż. Zdzisław Pauli (inżynieria drogowa), mgr inż. Marta Żakowska (założenia wodno-kanalizacyjne), mgr inż. Wojciech Lisek (założenia energetyczne); współpraca: Agnieszka Śliwa, Anna Florek, Bartłomiej Uroda, Grzegorz Pasek, Kazimierz Barnowski. Lotniczy Park Kulturowy, Kraków – lotnisko Rakowice-Czyżyny. Aktualizacja koncepcji programowo-przestrzennej i krajobrazowej. 2007
  3. K. Wielgus i zespół – Badania archeologiczne w miejscu katastrofy samolotu HP Halifax w miejscowości Krzywa/Banica, woj. Podkarpackie. Na zlecenie Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego i Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. 2006-2007.
  4. „Między Wschodem a Zachodem” projekt ekspozycji wraz z adaptacją obiektów lotniskowych  - wystawa z okazji 60-lecia NATO w Muzeum Lotnictwa Polskiego – Instytucji Kultury Województwa Małopolskiego. Kraków 2008 praca zespołowa, J. Wielgus, W. Rymsza-Mazur, A. Fecko, B. Mleczko i.inni. Koordynacja prac.
  5. Bulwar pamięci lotników alianckich Kraków-Zabłocie, 2008 praca zespołowa, wspólnie z:: J. Wielgus,  A. Sordyl, J. Szczęsny i inni.
  6. Projekt ścieżki dydaktycznej na terenie Lotniczego Parku Kulturowego, jako elementu Małopolskiego Szlaku Historii Lotnictwa praca zespołowa, koordynacja tematu W. Rymsza-Mazur, J. Wielgus i.in.